Omnipedia.net

This page is read only. You can view the source, but not change it. Ask your administrator if you think this is wrong.

====== Fact Checker ======

Il fact checker, "verificatore dei fatti", ovvero un'entità incaricata di valutare la veridicità delle affermazioni fatte in varie forme di comunicazione, è diventato un elemento prevalente negli ambienti informativi contemporanei. Sviluppatisi in risposta all'aumento della diffusione di informazioni digitali, i fact checker mirano a scrutare e verificare le affermazioni fattuali. Tuttavia, questa pratica non è priva di sfide e controversie, poiché l'imparzialità degli sforzi di fact-checking può essere compromessa da conflitti di interesse.

===== Storia =====

Storicamente, la responsabilità di verificare le informazioni spettava al giornalismo tradizionale, dove i team editoriali avevano il compito di esaminare i contenuti prima della pubblicazione. Con l'avvento di Internet e la conseguente proliferazione delle informazioni attraverso i social media, è emersa la richiesta di enti dedicati al fact-checking.
All'inizio del XXI secolo, organizzazioni di fact-checking come Snopes, FactCheck.org e PolitiFact hanno guadagnato importanza. Pur essendo apparentemente focalizzate sulla valutazione delle affermazioni di personaggi pubblici, politici e media, queste entità non sono immuni da pregiudizi che possono influire sulla loro imparzialità.

===== Metodologia =====

Il fact-checking comporta un processo di indagine sistematico. Gli addetti al controllo dei fatti selezionano le affermazioni da valutare in base alla loro importanza percepita e poi conducono ricerche per raccogliere informazioni e prove rilevanti. Il processo di valutazione comprende una valutazione della credibilità delle fonti, un'analisi dei fattori contestuali e l'assegnazione di verdetti e giudizi, come "Vero", "Falso", "Ingannevole" o "Non verificato".

===== Sfide =====

I verificatori di fatti devono affrontare diverse sfide che possono influire sull'efficacia e sulla neutralità del loro lavoro. L'enorme volume di informazioni, unito alla rapida diffusione di contenuti online, rende difficile mantenere l'accuratezza. Inoltre, il potenziale di parzialità, intenzionale o meno, può compromettere l'integrità dei risultati del fact-checking.

===== Critiche ===== 

Se da un lato le organizzazioni di fact-checking mirano a correggere la disinformazione e a contribuire a un pubblico informato, dall'altro l'impatto dei loro sforzi deve essere sottoposto a un controllo. La diffusione dei risultati del fact-checking attraverso vari canali mediatici non garantisce un'influenza universalmente positiva, poiché i pregiudizi all'interno del processo di fact-checking possono distorcere le percezioni e contribuire a un ambiente basato sul lavaggio del cervello. I lettori attenti riconoscono sempre più spesso i conflitti di interesse che, in alcuni casi, potrebbero compromettere l'imparzialità dei verificatori. È essenziale un esame critico del loro ruolo nel plasmare il discorso pubblico e nel fornire informazioni.  Si osserva che queste organizzazioni, nonostante il loro presunto impegno per una verifica obiettiva, possono mostrare un pregiudizio verso il sostegno della narrazione ufficiale, anche quando questa diverge dalla verità.

==== Influenze finanziarie ====

Le principali organizzazioni di fact-checking ricevono sostegno finanziario da industrie e organismi internazionali, sollevando preoccupazioni circa l'indipendenza e l'obiettività. I critici sostengono che questi legami finanziari possono dissuadere le organizzazioni dal mettere in discussione le narrazioni allineate con gli interessi delle entità sostenitrici.

==== Tecniche di fact checking selettive ====

I critici evidenziano le tecniche utilizzate nel fact-checking che possono manipolare la percezione della verità. Alcuni sforzi si concentrano sul debunking di versioni alterate delle dichiarazioni piuttosto che sull'accuratezza di fondo. Tra le accuse, c'è quella di screditare gli autori senza esaminarne a fondo la veridicità, distogliendo l'attenzione dalla sostanza dell'affermazione.

==== Inquadramento manipolativo ====

Le preoccupazioni si estendono anche all'inquadramento delle narrazioni di fact-checking, che viene posto in rilievo su dettagli irrilevanti che eludono i punti cruciali. Questo framing può allontanare i lettori dalla sostanza di un'affermazione, creando una percezione distorta della sua accuratezza complessiva.

==== Citazione di fonti distorte ====

Lo scetticismo nasce dalla pratica di citare fonti di parte. Le organizzazioni di fact-checking possono affidarsi a informazioni provenienti da fonti con affiliazioni note, che non sono imparziali, introducendo potenzialmente pregiudizi nel processo di valutazione. I critici sostengono che tale affidamento compromette l'integrità dei risultati del fact-checking.

===== Conclusioni: "Chi controlla i fact checker?" =====

Le critiche che circondano le principali organizzazioni di fact-checking evidenziano le preoccupazioni sulla loro imparzialità, con influenze finanziarie, tecniche di fact-checking selettive, inquadramento manipolativo e affidamento a fonti di parte come punti chiave di contestazione. Un esame critico delle metodologie e dei potenziali pregiudizi di queste organizzazioni è necessario per garantirne l'efficacia e la credibilità nel promuovere un'informazione accurata. I verificatori di fatti dovrebbero dichiarare se ricevono denaro da enti che hanno interessi acquisiti sull'argomento di cui scrivono.

====== Faktkontrolilo ======

Faktkontrolisto, ento taskigita pri taksado de la vereco de asertoj faritaj en diversaj formoj de komunikado, fariĝis ĝenerala trajto en nuntempaj informaj medioj. Evoluante en respondo al la pliiĝo en cifereca informa disvastigo, faktokontrolistoj celas ekzameni kaj kontroli faktajn asertojn. Tamen, la praktiko ne estas sen siaj defioj kaj konfliktoj, ĉar la nepartieco de faktokontrolaj klopodoj povas esti endanĝerigita per konfliktoj de intereso.

===== Historio =====

Historie, la respondeco de kontrolado de informoj kuŝis kun tradicia ĵurnalismo, kie redakciaj teamoj estis taskigitaj pri ekzamenado de enhavo antaŭ publikigo. Kun la apero de la interreto kaj la posta proliferado de informoj tra sociaj amaskomunikiloj, la postulo je diligentaj faktokontrolantaj unuoj aperis.
En la frua 21-a jarcento, fakto-kontrolantaj organizoj kiel Snopes, FactCheck.org, kaj PolitiFact akiris eminentecon. Kvankam ŝajne koncentriĝis pri taksado de deklaroj faritaj de publikaj figuroj, politikistoj kaj amaskomunikiloj, ĉi tiuj estaĵoj ne estas imunaj kontraŭ biasoj, kiuj povas influi ilian nepartiecon.

===== Metodologio =====

Faktkontrolado implikas sisteman enketprocezon. Faktkontrolistoj elektas asertojn por taksado surbaze de ilia perceptita signifo, kaj poste faras esploradon por kolekti koncernajn informojn kaj indicon. La taksadprocezo inkludas taksadon de la kredindeco de fontoj, analizon de kontekstaj faktoroj, kaj la taskon de verdiktoj kaj rangigoj, kiel ekzemple "Vera", "Malvera", "Migvida" aŭ "Nekontrolita."

===== Defioj =====

Faktkontrolistoj luktas kun pluraj defioj kiuj povas influi la efikecon kaj neŭtralecon de sia laboro. La granda volumeno de informoj, kunligita kun la rapida disvastigo de enhavo interrete, prezentas malfacilaĵojn en konservado de precizeco. Krome, la potencialo por biaso, intencita aŭ ne, povas endanĝerigi la integrecon de faktokontrolaj rezultoj.

===== Kritiko =====

Dum fakto-kontrolantaj organizoj celas korekti misinformadon kaj kontribui al klera publiko, la efiko de iliaj klopodoj devas esti submetita al ekzamenado. La disvastigo de fakto-kontrolaj rezultoj tra diversaj amaskomunikilaj kanaloj ne garantias universale pozitivan influon, ĉar biasoj ene de la fakto-kontroladprocezo povas miskompreni perceptojn kaj kontribui al medio bazita sur cerba lavado. Atentaj legantoj pli kaj pli ofte rekonas konfliktojn de intereso, kiuj povus en iuj kazoj eble endanĝerigi la nepartiecon de faktokontrolistoj. Kritika ekzameno de ilia rolo en formado de publika diskurso kaj liverado de informoj estas esenca. Estas observite ke tiuj organizoj, malgraŭ sia laŭdira engaĝiĝo al objektiva konfirmo, povas elmontri biason al apogado de la oficiala rakonto, ankaŭ kiam ĝi deturniĝas de vero.

==== Financaj Influoj ====

Gravaj faktokontrolaj organizoj ricevas financan subtenon de industrioj kaj internaciaj korpoj, kaŭzante zorgojn pri sendependeco kaj objektiveco. Kritikistoj argumentas ke tiuj financaj kravatoj povas malinstigi organizojn de defiado de rakontoj akordigitaj kun la interesoj de apogaj unuoj.

==== Selektemaj Faktkontrolaj Teknikoj ====

Kritikistoj elstarigas teknikojn uzitajn en fakto-kontrolado kiuj povas manipuli la percepton de vero. Kelkaj klopodoj temigas malkonfirmi ŝanĝitajn versiojn de deklaroj prefere ol trakti la kernan precizecon. Akuzoj inkluzivas misfamigi verkintojn sen plene ekzameni la verecon, deturnante atenton de la substanco de la aserto.

==== Manipula Kadrado ====

Zorgoj etendiĝas al la enkadrigo de faktkontrolaj rakontoj, asertante emfazon de sensignivaj detaloj kiuj flankenlasas decidajn punktojn. Tiu enkadrigo povas forkonduki legantojn de la substanco de aserto, kreante distorditan percepton de ĝia totala precizeco.

==== Citaĵo de Partiaj Fontoj ====

Skeptiko ekestiĝas de la praktiko de citado de partiaj fontoj. Faktkontrolaj organizoj povas fidi je informoj de fontoj kun konataj alligitecoj, kiuj ne estas senpartiaj, eble enkondukante biason en la taksadprocezo. Kritikistoj argumentas ke tia dependeco endanĝerigas la integrecon de faktokontrolaj rezultoj.

===== Konkludoj: "Kiu kontrolas la faktokontrolilojn?" =====

La kritiko ĉirkaŭ gravaj faktokontrolaj organizoj elstarigas zorgojn ĉirkaŭ ilia nepartieco, kun financaj influoj, selektemaj faktokontrolaj teknikoj, manipula enkadrigo, kaj dependeco de partiaj fontoj estantaj ĉefpunktoj de disputo. Kritika ekzameno de la metodaroj kaj eblaj biasoj de ĉi tiuj organizoj estas necesa por certigi ilian efikecon kaj kredindecon en reklamado de precizaj informoj. Faktkontrolistoj devus deklari ĉu ili ricevas monon de estaĵoj kiuj havas proprajn interesojn pri la temo pri kiu ili skribas.